در قرن‌های ۱۳-۱۴ میلادی محصولات قالی‌بافی فراوانی از آذربایجان به کشور‌های خارجی صادر می‌گردیده است. ‌قالی‌های شهیر آذربایجانی که با زیورآلات ملیح و چشم نواز و قلابدوزی‌های لطیف و نفیس خود توجه‌ها را جذب می‌کند، در آثار و مینیاتورهای مصوران اروپایی نیز انعاکاس خود را یافته است. در قرن ۱۵ نقاشان هلندی «هانس مملینگ»، «یان وان آیک» و «هانس هلبی» (قرن ۱۵) نقاش آلمانی به ترتیب قالی «شیروان» را در پتره «مریم با نوزاد خود»، قالی «زِیوِه» را در اثر «مریم مقدس» و قالی‌های «قازاخ» را در اثر «سفرا» نقاشی نموده‌اند.

درنیمه دوم قرن هجدهم، بخش شمال آذربایجان شروع به تقسیم شدن به خانات‌ها همچوم «شکی»، «باکو»، «قوبا»، «قره‌باغ»، «ایروان»، «گنجه»، «نخجوان»، «شیروان»، «تبریز» و «اردبیل» گردید. رشد و توسعۀ هنر قالی بافی در دوران خان نشینی‌ ها زمینه ای در راستای ایجاد اسامی آموزشگاه های قالی بافی در سال های متعاقب ساخت.

تاثیر قالی‌های آذربایجانی بر فرهنگ جهان 1

بهترین نمونه‌های قالی‌ها و محصولات قالی بافی آورده شده از نواحی «باکو»، «شکی»، «قوبا»، «شاماخی»، «قازاخ»، «جواد» و سایر مناطق در نمایشگاه های «مسکو – پلیتکنیک» در سال ۱۸۸۲ در «مسکو» در سال ۱۸۷۲ و در نمایشگاه دیگری تحت عنوان «نمایشگاه صنعتی وهنری روسیه» در سال ۱۸۸۲ برندۀ جوایز طلایی و نقره‌ای شدند. بخش اصلی از اشیای نمایشی به نمایش گذاشته شده در نمایشگاه‌هایی که در سال ۱۸۷۲ در «وین» (اتریش)، در سال ۱۹۱۱ در «تورین» (ایتالیا)، در سال ۱۹۱۳ در«لندن» و «برلین» برگزار شد، قالی‌ها و محصولات قالی بافی بودند که از آذربایجان بدان نمایشگاه‌ها برده شده بودند.

انواع فرش‌های بدون بخو. قالی‌های آذربایجانی بلحاظ ویژگی‌های تکنیکی خود بر دو قسمت – بخویی و بی‌بخو تقسیم می‌شوند. تاریخ شروع بافتن قالی‌های بی‌بخو به دوره اولیه هنر بافندگی بر می‌گردد. بافتن قالی‌های بدون بخو از نظر روش بافت، ساختار ترکیبی، کثرت زیورآلات و رنگش به تنوع هایی نظیر «پالاز»، «جاجیم»، «لادی»، «گلیم»، «شَدّه»، «وِرنی»، «زیلو» و «سماق» تقسیم می‌شود.