بافت فرش دستباف یکی از ظرفیت‌های بزرگ و مهم استان کرمانشاه در راستای رفع معضل بیکاری است اما به دلیل ناقص بودن زنجیره تولید، بخوبی از این ظرفیت استفاده نمی‌شود.

قدمت 500 ساله فرش سنقر

اقوام ایرانی در اقلیم‌های مختلف این سرزمین، فرهنگ، تمدن، تاریخ، ذوق و قریحه خود را روی فرش پیاده و منعکس می‌کنند و نقش‌های اسطوره ای و افسانه ای که ریشه در فرهنگ ایران زمین دارد، هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کند.

مردم مناطق کردنشین از کودکی در جوار کوهستان‌های استوار و در دامان طبیعتی بکر و سرسبز رشد و نمو یافته‌اند و شاید اغراق نباشد که قالیچه های مناطق کردنشین را از زیباترین فرش های ایران بنامیم.

Image result for ‫کارگاه فرش دستباف‬‎

قدمت فرش سنقر به بیش از ۵۰۰ سال پیش بر می‌گردد و طرح‌های «حسینآباد سنقر،دارگل سنقر،سیخ کباب سنقر،عبداللهی سنقر،شاپرک سنقر،ترنج لنجاب سنقر، سترنج سنقر،کله‌گاوی سنقر،ماهی سنقر،گل رز سنقر» از جمله طرح‌هایی است که ثبت جهانی شده است و طرفداران بسیاری در کشورهای آلمان، ایتالیا، آمریکا، یونان و… دارد.

نقش فرش دستباف در سلامتی

بسیاری از پزشکان نقش فرش دستباف را در سلامت انسان انکارناپذیر می‌دانند و به بیمارانی که از رماتیسم و دیسک کمر رنج می‌برند یا حساسیت پوستی دارند، توصیه می‌کنند حتما از فرش دستباف یا زیراندازی با پشم خالص استفاده کنند.

استان کرمانشاه ۳۰ هزار قالی‌باف دارد که در ۱۷۵ کارگاه متمرکز و غیرمتمرکز مشغول کار هستند این در حالی است که آمارهای غیررسمی از فعالیت بیش از ۵۰ هزار قالی‌باف در استان خبر می‌دهد.

از مجموع قالی بافان استان فقط هشت هزار نفر از آنها بیمه هستند و آمار بیمه شده‌ها هم سال به سال کمتر می‌شود بطوریکه در یکی ۲ سال گذشته حدود ۱۵ هزار قالی‌باف در استان بیمه شده بودند.

فرش بعد از سه مرحله‌ی تهیه مواد اولیه، بافت و آماده‌سازی و تکمیل به بهره‌برداری می‌رسد و اگر زنجیره تولید فرش به طور کامل در استان کرمانشاه انجام شود می‌تواند تحولی را در اشتغال استان ایجاد کند اما متاسفانه امروز برای تکمیل این زنجیره به استان‌های همجوار وابسته هستیم که قیمت فرش تمام شده را بسیار افزایش می‌دهد و برای تولیدکنندگان مقرون به‌صرفه نیست.

۳۰ هزار شغل در کرمانشاه با توسعه صنعت فرش

یکی از تولیدکنندگان فرش در کرمانشاه که بیش از ۴۰ سال در این صنعت فعالیت دارد می‌گوید اگر صفر تا صد تولید فرش را در کرمانشاه انجام دهیم بیش از ۳۰ هزار کرمانشاهی مشغول به کار می‌شوند.

قدرت‌الله احمدی گفت: امروز هیچ‌گونه زیرساختی برای تکمیل زنجیره تولید فرش در استان نداریم و اگر می‌خواهیم به این حجم از اشتغال دست پیدا کنیم باید مرحله نخ‌ریسی را از حالت سنتی به صنعتی تبدیل کنیم.

احمدی افزود: این در حالی است که استان کرمانشاه ظرفیت زیادی در دامپروری و تولید پشم دارد اما استان‌های دیگر پشم ما را کیلویی ۶ هزار تومان خریداری می‌کنند و نخ تولید شده را کیلویی ۷۰ هزار تومان به ما می‌فروشند و اگر این زنجیره در داخل استان تکمیل شود سود بیشتری را به بافندگان فرش می‌رساند.

بازار فرش جهان مهیا برای فرش های دستباف کرمانشاه

وی ایجاد کارگاه بهداشتی برای بافندگان، تکمیل زیرساخت‌های قالیشویی در استان، دارکشی، چرم دوزی، دوگره و پرداخت فرش را برای آماده‌سازی و تکمیل و عرضه فرش به بازارهای جهانی مهم و نیازمند برنامه‌ریزی دقیق عنوان کرد.

این تولیدکننده گفت: برای در اختیار گرفتن بازار فرش در جهان باید استادکار خبره تربیت کنیم و جنس درجه یک را روانه بازار کنیم تا منجر به اشتغال‌زایی گسترده در این صنعت شود بطوریکه سال ۱۳۷۶ در کارگاه ما ۱۲ هزار خانوار قالی می‌بافتند و سالی ۱۰۰ هزار متر فرش دستبافت را به کشورهای اروپایی صادر می‌کردیم.

احمدی خرید و تولید فرش دستباف را سرمایه‌گذاری بزرگی برای خانوارها عنوان کرد و افزود: اگر فرش دستباف به صورت اصولی ساخته شود و روش نگهداری آن به درستی رعایت شود، قرن ها سالم می‌ماند به طوریکه فرش دستبافی که در سال ۱۳۸۵ قیمت آن ۴۰۰ هزار تومان بود الان قیمت همان فرش ۱۵ میلیون تومان است.

عدم وجود اتحادیه متمرکز فرش در کرمانشاه

رییس اتحادیه تعاونی‌های صنایع دستی کرمانشاه، بزرگترین مشکل فرش در استان را نداشتن متولی مشخص بیان کرد و گفت: ماده ۷۷ نظام قانون صنفی استان را مکلف کرده که حتما اتحادیه فرش داشته باشد و هم‌اکنون در شهرستان‌ها هم این اتحادیه وجود ندارد.

الهام یاقوتی، یکی دیگر از مشکلات موجود را بیمه قالی‌بافان عنوان کرد و افزود: داشتن اتحادیه متمرکز فرش می‌تواند مشکل بیمه شاغلان،آموزش قالی‌بافان، نبود تسهیلات کم بهره، تولید، بازار و … را حل و فصل کند.

وی افزود: هم اکنون سازمان صنعت و معدن به دنبال استانی کردن اتحادیه می باشد که از این طرق بتواند کمیسیون‌های تخصصی را تشکیل دهد و این ظرفیت اشتغال استان رونق بیشتر بگیرد.

یاقوتی گفت: متاسفانه در بعضی از شهرستان‌ها اتحادیه فرش که یک کارتخصصی است با صنوفی چون طلافروشی یا لوازم خانگی ادغام شده اندکه کارغیرکارشناسی بوده و لطمه اصلی را بافنده ها متحمل می‌شوند.

تبدیل پشم به نخ در استان می‌تواند یک هزار شغل ایجاد کند

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری کرمانشاه در این خصوص گفت: کرمانشاه از قطب‌های مهم تولید پشم است و انتظار داریم که با اجرای طرح تولید پشم به نخ در روستاها و مناطق حاشیه‌ای، تعداد هزار شغل ایجاد کنیم و نیز بخش های دیگر این طرح مانند رنگرزی و تبدیل آن به فرش را نیز به اجرا در بیاوریم که به طور قطع به اشتغالزایی مناسبی خواهد انجامید.

هدایت حاتمی، در خصوص طرح از پشم تا فرش افزود: یکی از اولویت‌های ما در اجرای این طرح، استفاده از ظرفیت‌های بومی و اختراعات صورت گرفته در استان که می‌تواند در مشاغلی مانند پشم ریسی و …کاربرد داشته باشند، می‌باشد.
وی افزود: برای اجرای این طرح چهار راهبر تعیین شده که بتوانند با راهبری و راهنمایی متقاضیان این طرح، آن را به مرحله اجرا برسانند.
استان کرمانشاه با ۲ میلیون نفر جمعیت دارای ۱۴ شهرستان و ۲ هزار و ۵۹۵ روستا است و شهرستان سنقروکلیایی با ۲ شهر و هشت دهستان و ۲۷۱ روستا، بیش از ۸۲ هزار تن جمعیت دارد.

آمارهای غیررسمی از فعالیت بیش از ۵۰ هزار قالی‌باف در استان خبر می‌دهد و در شهرستان سنقروکلیایی هشت هزار قالی‌باف داریم و سه هزار و ۵۰۰ تن از آنها در قالب تعاونی فعالیت دارند.

نرخ بیکاری استان کرمانشاه در تابستان امسال ۱۴.۴ درصد از سوی مرکز آمار ایران اعلام شده بود و گفته می شود بیش از ۱۵۰ هزار نفر بیکار هم اکنون در استان کرمانشاه وجود دارد که هر سال هفت هزار و ۵۰۰ نفر به آنها اضافه می شود.